“Het winnen van deze prijs is ook een verantwoordelijkheid; je wilt de prijs als winnaar extra waarde geven”
“Lopend van Louis Hartlooper naar het Griftpark waren we al in een soort roes. We weten vooral nog dat het zo ontzettend warm was. Hoe bijzonder het allemaal was, drong pas een paar dagen later tot ons door.” Op de warmste dag van 2017 winnen Barbara Vollebregt en Fatima Warsame (toen allebei 22 jaar) het CampusDoc Festival én de Annie Brouwer-Korfprijs met hun documentaire Breaking Borders.
Breaking Borders vertelt het verhaal van Ibrahim die uit Libanon vlucht omdat hij daar gediscrimineerd wordt en omdat hij daar niet veilig is. Hij gooit zijn leven volledig om als hij erachter komt dat vluchtelingen zoals hij ook in Europa nog te maken krijgen met discriminatie. Hij besluit hen te helpen en de stem én safe haven te worden van LHBTIQ-vluchtelingen in Keulen.
Totstandkoming documentaire
Barbara: “Ik wilde voor mijn studie graag iets maken over vrijwilligers in Keulen die zich inzetten voor LHBTIQ-vluchtelingen. Op de Facebookpagina van Queer Refugees zag ik een bericht van Ibrahim, in het Arabisch. Toen ik dit vertaalde – via Google Translate – kwam ik erachter dat hij gediscrimineerd werd in het asielzoekerscentrum waar hij zat en dat hij hulp zocht. Hulp voor zichzelf. Maar ook hulp bij het vertellen van zijn verhaal. Ik ben de eerste aan wie hij zijn verhaal heeft verteld. We hebben 4,5 uur in een cafeetje in Keulen gezeten. Ik heb naar hem geluisterd, we hebben gehuild. Zijn verhaal is heftig, maar hij wil het graag delen. En hij wil dat meer mensen het horen. Toen wist ik zeker dat ik iets met zijn verhaal wilde doen.”
Fatima: “Toen we voor een ander vak een documentaire moesten maken, hebben we dagen gebrainstormd over onderwerpen. En toen zei iemand: waarom maken jullie de documentaire niet over Ibrahim? Het blijft supervreemd dat we daar zelf niet op kwamen. Dit verhaal geldt voor veel vluchtelingen. En wij kunnen ervoor zorgen dat meer mensen het horen.”
Naast studie
Barbara en Fatima maakten de documentaire terwijl ze nog studeerden en ze beschrijven het als de heftigste (én meest bijzondere) periode uit hun studietijd. Fatima: “We hadden nog nooit gefilmd! De eerste keer in Keulen liepen we als kip zonder kop rond. We hadden een statief voor de camera, maar het ding waarmee je de camera op het statief kunt bevestigen hadden we niet…”
Barbara: “We waren het slechtste groepje van de klas, werkten niet planmatig. We wilden ook elk moment filmen. Op een zeker moment zei Ibrahim dat hij naar de wc ging en dat we hem daar echt niet hoefden te volgen.”
Fatima: “We hebben ons vervolgens wel herpakt, hoor. We hebben ons hele hart en ziel erin gelegd. We wilden het verhaal respectvol brengen, zowel naar de kijker als naar Ibrahim zelf. Het was een emotionele tocht; we hebben een groep een stem kunnen geven. Een groep waar we zelf geen deel van uitmaken.”
Barbara: “Het is niet ons verhaal; wij krijgen alleen de kans om het te vertellen.”
Annie Brouwer-Korfprijs
Fatima: “Toen ik nog aan het monteren was, onderzocht Barbara al hoe we ervoor konden zorgen dat veel mensen de documentaire zouden zien. Zij kende Leon Bex van het Midzomergracht festival al en hij vertelde over de Annie Brouwer-Korfprijs.”
Barbara: “Ik vulde het inschrijfformulier in terwijl de documentaire nog niet af was. De dag van de uitreiking was ook het CampusDoc Festival in het Louis Hartloopercomplex. Totaal onverwacht wonnen we daar de eerste prijs. Op het podium kwamen we amper uit onze woorden.”
Fatima: “Het was een heel warme dag. We liepen in een soort roes naar het Griftpark. De andere genomineerden kenden we ook en het was heel gemoedelijk, iedereen had er zin in.”
Barbara: “Bij de prijsuitreiking werd eerst stilgestaan bij het overlijden van Annie Brouwer-Korf. Het is zo bijzonder wat zij voor (LHBTIQ-)Utrecht heeft betekend; iedereen spreekt met zoveel trots over haar. Dit maakt de prijs extra waardevol; de prijs overstijgt ons. Het is ook wel een verantwoordelijkheid; je wilt de prijs als winnaar ook waarde geven.”
Fatima: “Het was zo’n positieve dag. In onze stad, in die stad waar we duizend uren aan Breaking Borders hebben gewerkt. Het ging ons niet om het winnen, maar om wat wij kunnen bijdragen aan de zichtbaarheid van diversiteit.”
Barbara: “Daar zetten wij het prijzengeld ook voor in. We zorgen ervoor dat nog veel meer mensen de documentaire kunnen zien. We hebben al avonden georganiseerd in Utrecht, Rotterdam, Zaltbommel. We gaan de film vertonen in Keulen, voor Ibrahim en zijn omgeving, én op het Midzomergracht festival 2018. We zijn in gesprek met ROC’s, om Breaking Borders ook daar te laten zien. We willen onze website in het Arabisch. O, we hebben nog zo veel plannen!”
Annie Brouwer Korf-prijs
Mevrouw mr. Annie Brouwer-Korf (1946 – 2017) was van 1999 tot 2008 burgemeester van Utrecht. In die periode heeft ze zich bijzonder ingezet voor de rechten van de lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transseksuelen van de stad Utrecht en ver daarbuiten.
Sinds 2007 wordt daarom jaarlijks tijdens het Midzomergracht festival de Annie Brouwer-Korf prijs uitgereikt aan mensen die zich ook sterk maken voor de acceptatie en de zichtbaarheid van de roze gemeenschap in Utrecht. Ter ere van haar afscheid als burgemeester in 2007 was Annie Brouwer-Korf de eerste winnaar van de prijs.
Tekst: Joris van den Ring-Bax
Fotografie: Elvin Boer