#rozeouderen Riet Lammers

Rik van de Westelaken interviewt Riet Lammers (1939) in de foyer van de Stadsschouwburg Utrecht. Tegenover de entree ligt het festivalterrein voor de 2018 editie van het Midzomergracht festival.

Het thema dit jaar is ‘roze ouderen’ en hoe die generatie voor ons de weg geplaveid heeft. Riet Lammers praat in dit interview openhartig met Rik over haar coming out, haar familie en de maatschappelijke acceptatie van LHBT’ers.

Op haar 17e wist Riet zeker dat ze gevoelens voor vrouwen had. Maar als leerling verpleegster in een katholiek ziekenhuis was het uiteraard onmogelijk om daar openlijk voor uit te komen. Gelukkig was het heel normaal dat verpleegsters kamers deelden en Riet werd verliefd op een studiegenootje die haar liefde beantwoordde. “Helaas werd ik op een avond betrapt en was het hek van de dam. Onze ouders werden ingelicht en we mochten de opleiding in het ziekenhuis in Laren niet afronden wegens grensoverschrijdend en zondig gedrag”.

Riet lammers

Gelukkig kon Riet met dank aan de plaatselijke kapelaan elders toch
de opleiding tot verpleegster verder vervolgen. Maar ook in een ander ziekenhuis, in Apeldoorn, mocht zij niet blijven. Het was de bedoeling dat zij daar tot kraamverpleegster zou worden opgeleid, maar haar werd zeer ondankbaar gedrag verweten. “Terwijl ik alleen maar, met vriendinnen welliswaar, had gevierd dat we het eerste deel van de opleiding hadden afgerond”.

Vanaf toen werd Riet zeer strijdbaar en bedacht zich: “Dit gaat mij nooit weer gebeuren. Wie is die ander om uit te mogen maken of ik wel of niet deug?”

In die tijd was het normaal om altijd maar aan de ander te denken. Dat was voor Riet deels verleden tijd. Zij besloot haar eigen leven te gaan leiden en zette zich, na in een aantal ziekenhuizen te hebben gewerkt, ook in voor allerlei organisaties.

Door omstandigheden kreeg Riet later de zorg toebedeeld over haar nichtje. Riet woonde toen al samen met een andere vrouw en het had nogal wat voeten in de aarde om de kinderrechter ervan te overtuigen dat haar nichtje bij Riet en haar vriendin veel beter af was dan bij haar eigen moeder. Riet prijst zich daarbij zeer gelukkig. Want in die tijd was het echt niet normaal om als lesbiennes voor een kind te mogen zorgen. “Mijn ‘dochter’ heeft zelfs op haar 18e mijn achternaam aangenomen”, vertelt ze enthousiast.

Transgender man
En ‘on top of that’ is Riet ook nog eens oma van een transgender man. Dat past natuurlijk helemaal niet in het doorsnee plaatje. Haar kleindochter was 12 toen zij ging twijfelen wie ze was. Maar met haar oma die lesbienne is, kon zij daar in ieder geval over praten.
Riet is zeer trots en emotioneel als ze over haar kleindochter praat. “Ik vind het echt geweldig wat mijn kleindochter allemaal doet en hoe zij zich inzet voor transgender-organisaties!”.

Niet gaan zeuren
Riet vindt dat de situatie voor niet- hetero’s nu veel beter is, maar ook wel moeilijker. “Mensen luisteren nu veel minder naar elkaar en zijn minder met elkaar bezig dan vroeger”, vertelt ze. Ze woont nu alleen en via social media heeft ze wel contact met anderen. “Toch prefereer ik een echt gesprek.” Over de positie van eenzame roze ouderen is Riet zeer stellig. Homo’s en lesbiennes moeten niet gaan zeuren dat als ze oud worden ze geen kinderen of kleinkinderen hebben. “Want”, zo zegt ze, “daar kun je gewoon iets aan doen.” Ze vervolgt: “Je kunt je gewoon met de jeugd in enige vorm bezig gaan houden. Bijvoorbeeld voor kinderen die geen opa of oma meer hebben. Daar kan jij net zo goed een opa of oma figuur voor zijn.” Nee, je tijd verdoen en zitten kniezen in een verzorgingstehuis, daar moet Riet niets van hebben!

Haar motto: Accepteer mensen zoals ze zijn en luister naar hen. Pas dan kun je veel voor hen betekenen. Wat je zelf aanbiedt, dat krijg je terug van mensen. En de jeugd? De jeugd is geweldig. Want is het niet zo dat alle ouders vinden dat het vroeger beter was? En zo is het.

Bekijk ook

#rozeouderen is een initiatief van het Midzomergracht festival

De mensen die voor ons op de barricade hebben gestaan, gaan massaal terug de kast in als ze het verzorgingstehuis in gaan omdat een groot aantal medebewoners en verzorgend personeel het niet zo hebben op homo’s en lesbo’s. Er is nog veel te winnen voor de roze ouderen, en daarom vinden wij het belangrijk om er dit jaar extra aandacht aan te besteden.

Mede mogelijk gemaakt dankzij het Initiatievenfonds van de gemeente Utrecht en de Stadsschouwburg Utrecht. In het bijzonder bedanken wij Rik van de Westelaken, Frank van Laar, Riet Lammers en alle vrijwilligers die dit mogelijk hebben gemaakt.

Concept & identity: concept en zo
Crew: Maikel van der Laken en Joost Olsthoorn
Fotografie: Martijn Gijsbertsen
Visagie: 100%Joy